“Ngoài giáo dục thì nghệ thuật là một công cụ hữu hiệu để “bắc cầu” giữa cộng đồng LGBT và toàn thể xã hội. Đã có vô số các nghệ sỹ trên thế giới, bao gồm cả người bình thường và người đồng giới, song giới và chuyển giới, cống hiến cuộc đời của mình cho chủ đề sáng tác về cộng đồng LGBT”

Trong một thời gian rất dài, những người đồng giới, song giới và chuyển giới vô tình bị gạt ra ngoài lề cuộc sống. Cả danh tính lẫn ý kiến của họ đều vấp phải sự phủ nhận gay gắt từ xã hội. Và để tồn tại được thì những người đồng giới, song giới và chuyển giới buộc phải che giấu con người thật của mình. Do đó, phải đến tận cuối thập niên 70 – đầu thập niên 80 của thế kỷ trước thì xã hội mới bắt đầu có thái độ đúng đắn hơn đối với những người đồng giới, song giới và chuyển giới.

Sau rất nhiều khó khăn thì cuối cùng cộng đồng LGBT (tên viết tắt tiếng Anh của người đồng giới, song giới và chuyển giới) đã cơ bản nhận được sự công nhận về mặt pháp lý, kinh tế và xã hội trên toàn thế giới.

Tuy vậy, vẫn còn một bộ phận rất lớn trong xã hội thuộc nhiều nước trên thế giới do thiếu hiểu biết về cộng đồng LGBT nên coi những người đồng giới, song giới và chuyển giới giống như bị mắc bệnh hay là đang tỏ thói “ăn theo” một sự đua đòi; chứ không phải như những cá nhân rất bình thường mong muốn được sống với con người thật của mình. Chính từ sự hạn chế đó cho nên mới nảy sinh những ý kiến trái chiều, thái độ phân biệt đối xử, và thậm chí là những hành động vũ lực đối với cộng đồng LGBT.

Ngoài giáo dục thì nghệ thuật là một công cụ hữu hiệu để “bắc cầu” giữa cộng đồng LGBT và toàn thể xã hội. Đã có vô số các nghệ sỹ trên thế giới, bao gồm cả người bình thường và người đồng giới, song giới và chuyển giới, cống hiến cuộc đời của mình cho chủ đề sáng tác về cộng đồng LGBT. Họ mong muốn rằng, bằng việc nói lên tiếng nói của cộng đồng LGBT, xã hội sẽ có thể gạt đi sự hiểu lầm của mình và tỏ ra đồng cảm với những thành viên của cộng đồng này. Nhân tháng Quốc tế cộng đồng LGBT, chúng ta hãy cùng nhau nhìn lại những nhà văn đã cất tiếng nói thay mặt cho những người đồng giới, song giới và chuyển giới.

Audre Lorde

Nữ tác giả đồng tính da đen Audre Lorde là một trong những người khai mở cho nền văn học LGBT hiện đại. Từ nhỏ bà đã phải chịu đựng nhiều khó khăn, trong đó có một tật về mắt khiến cho Audre Lorde chỉ có thể nhìn được những thứ gần ngay sát mình. Nhưng chính vì thế mà Audre Lorde lại tìm đến thơ như một cách tự thể hiện bản thân.

Audre Lorde thuyết trình tại thủ đô Berlin, Đức.

Trong sự nghiệp gần nửa thế kỷ của mình (Audre sáng tác bài thơ đầu tiên vào năm tám tuổi), các tác phẩm của bà luôn trăn trở về số phận những con người yếu thế trong xã hội: phụ nữ, người da màu, người lao động, và người đồng tính v.v… Bà kêu gọi những tầng lớp bị đàn áp này hãy cùng nhau phá bỏ những rào cản giữa họ để tập hợp lại dưới một ngọn cờ đấu tranh đòi quyền lợi chính đáng của mình. Audre Lorde là một minh chứng cho việc khi tài năng gặp gỡ lý tưởng cao đẹp hoàn toàn có thể khiến tác phẩm trở nên bất tử.

Sarah Waters    

Kể từ thời kỳ trung cổ đến nay, lịch sử nước Anh nói riêng và lịch sử châu Âu nói chung hầu như không có bóng dáng của cộng đồng LGBT. Các nhà làm sử sẵn sàng “bỏ quên” hoặc đưa ra thông tin sai sự thật đối với các nhân vật lịch sử đồng tính, song tính và chuyển giới. Phải đến gần ba mươi năm nay thì các nhà làm sử mới bắt đầu chú ý hơn đến việc đặt các nhân vật lịch sử LGBT vào đúng vị trí xứng đáng của họ.

Nhà văn Sarah Waters với cuốn tiểu thuyết “Fingersmith” của bà.

Một trong những người đi đầu trong phong trào này thật ngạc nhiên lại là nữ nhà văn xứ Wales Sarah Waters. Bà là người chuyên kể lại câu chuyện của những người phụ nữ đồng tính tại Vương quốc Anh sống trong thời đại Victoria. Các nhân vật chính trong tác phẩm của Sarah Waters đều đại diện cho phong trào giải phóng phụ nữ ở thời kỳ sơ khai hồi thế kỷ 19, khi mà những người phụ nữ đứng lên đấu tranh giành quyền được học hành, làm việc, và được công nhận như một cá nhân độc lập trong xã hội.

Albert Russo

Như trong trường hợp của Audre Lorde ở trên, để một nhà văn có thể bảo vệ quyền lợi của cộng đồng LGBT, tác giả đó phải sở hữu cho mình một hệ thống lý tưởng được xây dựng trên các nguyên tắc về bình đẳng và nhân ái. Nhà văn, nhà thơ, nhà viết tiểu luận Albert Russo nằm trong số những tác giả làm được điều đó rất thành công. Một trong những điểm liên tục xuất hiện trong tác phẩm của ông là những người đồng tính, song tính và chuyển giới có quyền được sống và hưởng sự tôn trọng từ xã hội, thay vì trở thành đối tượng của sự kỳ thị. Albert Russo cũng sáng tác cả bằng tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Bỉ, một điều đáng khen ngợi khi hầu hết các tác phẩm nói về cộng đồng LGBT vẫn chỉ được viết bằng tiếng Anh.

Chinelo Okparanta

Vào thập kỷ này, một thế hệ các nghệ sỹ trẻ đến từ cộng đồng LGBT đã xuất hiện và gặt hái những thành công đầu tiên tại Mỹ, trong đó nổi lên cái tên của nhà văn gốc Nigeria Chinelo Okparanta. Vào nghề với tập truyện ngắn “Happiness, Like Water” xuất bản hồi năm 2013, các tác phẩm nói về người đồng tính của Chinelo liên tục nhận được sự  đón  chào nồng nhiệt của cả độc giả và giới phê bình. Họ ưa thích lối viết trẻ trung, tích cực mà không kém phần sâu sắc của Chinelo, người mà có thể khiến những vấn đề tưởng như xa vời của người đồng tính, song tính và chuyển giới trở thành gần gũi đối với tất cả đối tượng độc giả.

Tính cách văn học này thể hiện rõ nhất trong cuốn tiểu thuyết “Under the Udala Trees” nói về sự trưởng thành của một cô gái đồng tính trong bối cảnh cuộc nội chiến Nigeria những năm 1967-1970. Chủ đề này bản thân nó vốn rất nặng nề, nhưng bất kỳ ai có cơ hội được thưởng thức cuốn sách cũng sẽ thêm phần yêu thương và tự tin hơn vào sự tốt đẹp nội tâm của những người đồng tính nói riêng và của con người nói chung.

Michael Cunningham

Số các nhà văn đến từ cộng đồng LGBT nổi tiếng với một số lượng đông đảo bạn đọc không phải là nhiều, mà một trong những lý do chính là chủ đề mà những tác giả này nói đến thường khá là xa lạ với hầu hết mọi người. Michael Cunningham đã “bắc cầu” vượt qua được khoảng cách này và vì thế mà trở thành một nhà văn Mỹ nổi tiếng trên thế giới.

Chân dung nhà văn Michael Cunningham.

Ông được biết đến nhiều nhất qua tác phẩm “A Home at the Endof the World” kể về một cặp đôi đồng tính và cách mà tình yêu giữa họ đã chữa lành những vết thương lòng trong mỗi người. Các nhân vật và bối cảnh trong tác phẩm đều rất chân thật để mỗi người đọc có thể nhìn thấy bản thân mình trong đó, và hiểu được rằng: những người đồng tính, song tính và chuyển giới cũng có những tâm tư, tình cảm, ước mơ như họ vậy.

Edward Morgan Forster

Không có gì ngạc nhiên khi các tác giả nói về cộng đồng LGBT liên tục nhắc đến những sự kỳ thị khác liên quan đến màu da, tầng lớp xã hội, v.v… Eward Morgan Forster đã đi một bước xa hơn khi đề cập tới nỗi khổ của những người đồng tính sống tại các thuộc địa của Anh. Sinh ra trong một gia đình trung lưu khá giả tại London (Anh), ông là một nhà từ thiện kiêm truyền giáo nên đã có cơ hội đi qua các nước được đặt dưới sự bảo hộ của Anh như Ấn Độ, Ai Cập, Singapore, v.v…và tận mắt nhìn thấy xã hội chà đạp lên quyền con người, đặc biệt là người đồng tính ở đây.

Chính lòng thương người đã thúc đẩy Eward cầm lấy cây bút và thay mặt những con người ở xứ thuộc địa đang bị áp bức nói lên tiếng nói của chính họ. Năm quyển tiểu thuyết của ông đều gây tiếng vang lớn ở Anh và thúc đẩy các cuộc tranh cãi nghiêm túc về cách mà đất nước này có thể để lại quá khứ là đế quốc lớn nhất thế giới đằng sau mình.

David Levithan

Các bạn trẻ đồng tính, song giới và chuyển giới đều phải trải qua một thời kỳ thiếu niên khó khăn rồi mới có thể tìm được con người thật của mình. Cần lắm những nhà văn như David Levithan để dìu dắt các bạn đi đúng con đường. Nhà văn Mỹ này là tác giả đầu tiên thành công trong việc đưa các chủ đề về cộng đồng LGBT vào trong văn học thiếu niên với  cuốn tiểu thuyết “Boy Meets Boy” xuất bản năm 2003.

Cho dù lối hành văn của ông liên tục thay đổi để bắt kịp xu hướng của giới trẻ – David thường được ca ngợi là một trong những nhà văn đa dạng về mặt chủ đề và kỹ năng trên văn đàn Mỹ – có một tư tưởng mà ông luôn luôn muốn truyền tải, đó là tình yêu của con người có thể chiến thắng tất cả. Bởi lẽ đó, hãy đừng bao giờ cảm thấy xấu hổ vì giới tính của bản thân, mà hãy tin vào tình yêu để lấy đó làm động lực mà vượt lên những khó khăn bên ngoài và cả bên trong con người mình.