Chất gây đồng cảm (empathogens)
Chất gây đồng cảm là gì?
Chất đồng cảm làm tăng cảm giác đồng cảm và nhân từ của một người đối với người khác, cũng như cảm giác được xã hội chấp nhận và kết nối.
Chúng có thể làm tăng sự thân thiện và vui tươi, nhưng cũng có thể gây ra thay đổi tâm trạng, mất nước và trầm cảm. Chất gây đồng cảm (empathogens) đôi khi được gọi là entactogens.
Chất gây đồng cảm và não
Chất gây đồng cảm gây ra việc giải phóng dopamine và serotonin trong não. Serotonin kiểm soát tâm trạng, sự thèm ăn và giấc ngủ, đồng thời có thể khiến bạn cảm thấy thư giãn. Sử dụng chất gây đồng cảm có thể khiến mức serotonin trong não trở nên rất thấp và cũng có thể dẫn đến tăng thân nhiệt (quá nóng).
Chúng trông như thế nào?
Các chất gây đồng cảm như MDMA thường được tìm thấy ở dạng viên nén, tinh thể hoặc viên nang.
Chúng bao gồm:
- MDMA (thuốc lắc)
- MDA
- mephedrone
Chúng được sử dụng như thế nào?
Chúng thường được nuốt, nhưng có thể được hít, tiêm hoặc đặt (sử dụng qua đường trực tràng).
Chất đồng cảm thường được sử dụng (Sử dụng hình ảnh trên web)
- Ethylone
- MDMA
- Mephedrone
- PMA và PMMA
Khám phá chất gây đồng cảm trên “Bánh xe ma túy”
Tác động của chất gây đồng cảm
Không có mức độ sử dụng an toàn. Sử dụng bất kỳ loại chất nào luôn có rủi ro. Điều quan trọng là phải cẩn thận khi dùng bất kỳ loại chất nào.
Chất gây đồng cảm ảnh hưởng đến mọi người theo cách khác nhau, dựa trên:
- Tình trạng sức khỏe, chiều cao, cân nặng
- Người đó đã quen với việc sử dụng chất đó chưa
- Có sử dụng chất nào kèm theo không
- Số tiền sử dụng chất
- Độ nặng của chất (có thể thay đổi theo mỗi lần sử dụng)
Các hiệu ứng có thể bao gồm:
- Cảm thấy kết nối
- Có cảm giác thân thuộc
- Cảm thấy ấm áp
- Cảm thấy hiểu biết
- Kích thích tình dục
- Trở nên lo lắng
- Đổ mồ hôi
- Tâm trạng lâng lâng
- Có năng lượng
- Phiền muộn
- Mất nước.
Đi xuống (Coming down)
Những ngày sau khi sử dụng chất gây đồng cảm, bạn có thể gặp phải:
- Ngủ không yên và kiệt sức
- Lo lắng, khó chịu và trầm cảm
- Hoang tưởng (cảm thấy nghi ngờ và sợ hãi)
- Khó tập trung.
Việc sử dụng các loại chất yên dịu như rượu, benzodiazepines hay cần sa giúp làm giảm các tác dụng này có thể dẫn đến phụ thuộc vào cả hai loại chất.
Tác động của tâm trạng và môi trường
Các loại chất tác động tâm thần có thể có các tác động khác nhau tùy thuộc vào tâm trạng của một người (thường được gọi là ‘set’) hoặc môi trường họ đang ở (‘setting’).
“Set”: trạng thái tâm trí của một người, những lần tiếp xúc với chất trước đó, và kỳ vọng về những gì sắp xảy ra. Ví dụ, cảm giác căng thẳng hoặc lo lắng trước khi sử dụng ma túy ảo giác có thể dẫn đến trải nghiệm khó chịu (chuyến đi tồi tệ – bad trip).
“Setting”: môi trường sử dụng ma túy gây ảo giác – đó có phải là môi trường quen thuộc không, những người cùng tham gia, ở trong nhà hay ngoài trời, loại âm nhạc và ánh sáng. Ví dụ: sử dụng Chất gây ảo giác trong một môi trường yên tĩnh và thư thái có thể dẫn đến hoặc góp phần vào trải nghiệm thú vị nhưng ở một nơi ồn ào, đông đúc có thể dẫn đến trải nghiệm tiêu cực.
Giữ tinh thần thoải mái, với những người bạn đáng tin cậy và một môi trường an toàn trước khi dùng chất gây ảo giác sẽ giảm nguy cơ có trải nghiệm tiêu cực.
Trộn chất gây đồng cảm với các loại thuốc khác
Sử dụng chất gây đồng cảm với các loại chất khác có thể nguy hiểm. Đặc biệt, với các loại chất làm tăng lượng serotonin trong não, bao gồm thuốc chống trầm cảm, SSRIs, L-Tryptophan và các chất gây đồng cảm khác.
Mức độ serotonin cao có thể dẫn đến ngộ độc serotonin hoặc hội chứng serotonin. Đây là một tình trạng nghiêm trọng với các triệu chứng như lú lẫn, kích động, đổ mồ hôi, tăng nhịp tim và co thắt cơ, và có thể gây tử vong.
Giảm tác hại
Sử dụng chất đồng cảm có thể nguy hiểm hơn khi:
- Dùng kết hợp với rượu hoặc các loại chất khác.
- Lái xe hoặc vận hành máy móc
- Sử dụng trong một môi trường không an toàn. Tốt nhất là sử dụng trong một môi trường an toàn, nơi bạn cảm thấy thoải mái và với những người bạn tin tưởng
- Sử dụng liều cao hoặc lặp đi lặp lại
- Một mình (trong trường hợp cần hỗ trợ y tế)
- Tham gia vào các hoạt động mạnh mẽ hoặc tràn đầy năng lượng như khiêu vũ
- Có vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Thường thì các loại chất được bán dưới dạng thuốc lắc có thể không thực sự chứa MDMA hóa học. Chúng có thể là một hỗn hợp của amphetamine, paracetamol (PMA), ketamine, NBOMe, methylone hoặc các chất khác.
Sự phụ thuộc dung nạp
Thường xuyên sử dụng chất gây đồng cảm có thể gây ra tình trạng dung nạp, và bạn cần dùng một lượng lớn hơn để cảm nhận được hiệu quả tương tự.
Sử dụng các chất gây đồng cảm thường xuyên có thể có nghĩa là bạn đang giải phóng và làm cạn kiệt serotonin trước khi nó được tái sản xuất. Trải qua mức serotonin thấp có thể dẫn đến các triệu chứng trầm cảm.
Link bài viết tham khảo: https://adf.org.au/drug-facts/empathogens/#wheel